Muszę Wam powiedzieć, że ból kręgosłupa w ciąży to był mój największy problem z jakim miałam do czynienia. Szczególnie chodziło tutaj o ból w odcinku lędźwiowym, który w pierwszej ciąży zaprowadził mnie prosto na oddział szpitalny. Doszło do tego, że po domu jeździłam na krześle obrotowym na kółkach i nie byłam w stanie w żaden sposób się wyprostować. W szpitalu dostałam jedynie dożylne leki przeciwbólowe i wróciłam do domu – niestety nadal z problemem.
Dlatego zaczęłam szukać pomocy u fizjoterapeutów – dlaczego liczba mnoga? Bo pierwsza fizjoterapeutka masowała mnie … łokciami. Jak się dowiedziałam później było to bardzo niebezpieczne w ciąży. Przez kolejne trzy dni cierpiałam jeszcze bardziej niż przed wizytą, dopiero po tym czasie przychodziła ulga. Druga fizjoterapeutka, która obecnie wykłada na Akademii Wychowania Fizycznego (AWF) potrafiła mnie skutecznie postawić do pionu delikatnym masażem i taśmowaniem metodą kinesiotaping. Ulga była natychmiastowa!
Dlatego bardzo – BARDZO – uczulam Was drogie dziewczyny tym przykładem, byście weryfikowały specjalistów, do których się udajecie – to ma szalenie ważny wpływ zarówno na Wsze zdrowie, jak i Waszych maluszków!
Kobieta, oprócz masy własnego ciała, nosi dodatkowy ciężar – maleństwo, które rozwija się w jej brzuchu i z dnia na dzień staje się coraz większe i cięższe. Zmienia się środek ciężkości, mięśnie proste brzucha się rozchodzą i tym sposobem bardzo cierpimy z powodu bólu kręgosłupa. Wraz z kolejnymi miesiącami ból kręgosłupa może się pogłębiać. Jeżeli kobieta w ciąży wie, jak zapobiec bólom kręgosłupa, to jest spora szansa, że dolegliwości te albo nie wystąpią w ogóle, albo nie będą tak dokuczliwe podczas codziennego funkcjonowania. Mamy na to kilka rad. Oczywiście jednak życzymy Ci z całego serca droga, przyszła mamo, abyś nigdy nie musiała z nich korzystać. Jeśli jednak zajdzie taka potrzeba, z pewnością uśmierzą one dokuczliwy ból i pozwolą na normalne funkcjonowanie. A to ostatnie jest przecież równie ważne, co zdrowie Twojego dziecka.
Dlaczego ból kręgosłupa w ciąży jest tak powszechny?
Ból pleców to jedna z najczęstszych dolegliwości występujących w czasie ciąży. Szacuje się, że ponad połowa kobiet odczuwa pewien dyskomfort z tego powodu. W zdecydowanej większości przypadków dokuczliwe bóle pleców są związane ze zmianami fizycznymi zachodzącymi w czasie ciąży, w tym z hormonami, zmianami środka ciężkości i postawy. Niestety, w miarę postępu ciąży ból zazwyczaj nasila się.
Co powoduje ból pleców w czasie ciąży?
Wszystkiemu winne są hormony, które przez całą ciążę wpływają na mięśnie i stawy kobiety. Hormony takie jak relaksyna i progesteron rozluźniają mięśnie oraz więzadła i stawy, szczególnie w okolicach miednicy. Jest to zupełnie naturalne, bowiem w ten właśnie sposób Twoje ciało przygotowuje się do porodu!
Jednak co za tym idzie, dodatkowa waga i zmiany w ciele w czasie ciąży w połączeniu ze zbyt rozluźnionymi stawami i więzadłami mogą powodować dyskomfort, a nawet prowadzić do kontuzji.
W miarę jak macica rośnie i staje się cięższa, zmienia się środek ciężkości. Może to prowadzić do problemów z równowagą i zwiększa ryzyko upadków. Ciężar dziecka i osłabienie mięśni brzucha ciągną dolną część kręgosłupa do przodu, zwiększając obciążenie mięśni pleców. Wiele kobiet reaguje odruchem behawioralnym - odchyleniem się do tyłu z niewygodnej pozycji. A to poważny błąd, bowiem jeszcze bardziej zwiększa to napięcie mięśni i ból pleców.
Jak zapobiec bólowi kręgosłupa w ciąży
Sprawdź, jak możesz zapobiegać bólom pleców w ciąży:
- Spróbuj zastosować odpowiednią mechanikę ciała. Na przykład, jeśli musisz coś podnieść, przykucnij, zginając kolana i utrzymując proste plecy. Unikaj pochylania się od pasa w dół
- Podczas siedzenia lub stania zachowuj prawidłową postawę i wykonuj ćwiczenia wzmacniające plecy. Zapytaj swojego lekarza o ćwiczenia w ciąży, które są dla Ciebie odpowiednie
- Unikaj czynności obciążających plecy, takich jak podnoszenie i przenoszenie ciężkich przedmiotów
- Noś buty, które zapewniają dobre wsparcie oraz poprawiają balans ciała
- Unikaj wysokich obcasów, które mogą jeszcze bardziej przesunąć równowagę do przodu i spowodować upadek
- Rozważ wizytę u fizjoterapeuty, który może okleić Cię specjalnymi taśmami kinesiotaping. W moim przypadku uniesienie brzucha w górę przyniosło niesamowitą ulgę!
- Śpij na boku z poduszkami między kolanami, aby odciążyć kręgosłup
- Podczas noszenia zakupów staraj się zrównoważyć ciężar – lepiej jest spakować zakupy do dwóch mniejszych siatek i nieść je w dwóch rękach, niż jedną ciężką w jednej ręce
- Podczas siedzenia trzymaj plecy proste i dobrze podparte – dobrze będzie zaopatrzyć się w poduszkę podtrzymującą kręgosłup, z wałek z łuską gryki, który dopasowuje się do Twojego ciała. Jeśli planujesz karmienie piersią, wałek również Ci się przyda!
- Częściej zażywaj ciepłej (lecz nie gorącej) kąpieli
- Unikaj dłuższego stania i siedzenia. Stojąc, wysuwaj kość łonową do przodu tak, by czuć, że pośladki podwijają się w dół i trzymaj wyprostowane ramiona. Siadając, wsuwaj się jak najgłębiej w siedzenie i jeśli to tylko możliwe – kładź nogi na drugim krześle, fotleu lub pufie
- Unikaj ruchów wymagających skręcania ciała
- Jeśli odczuwasz dyskomfort, porozmawiaj ze swoim lekarzem. Ulga w bólu pleców może wymagać odpoczynku (zwolnienia chorobowego) lub innego rodzaju leczenia
Zapobieganie i leczenie bólu pleców jest ważne, aby zmniejszyć ryzyko kontuzji i co za tym idzie - długotrwałego lub przewlekłego bólu pleców. Ponieważ ból pleców w ciąży może być objawem poważniejszych problemów, takich jak poród przedwczesny, zawsze należy porozmawiać ze swoim lekarzem, jeśli objawy są ciężkie lub trwają dłużej niż 2 tygodnie.
Włącz aktywność fizyczną do swojej codziennej rutyny – to pomoże uśmierzyć ból pleców!
Regularna aktywność fizyczna może wzmocnić plecy i złagodzić ból kręgosłupa w czasie ciąży. Jeśli Twój lekarz wyrazi na to zgodę, spróbuj delikatnych aktywności, takich jak spacery lub ćwiczenia w wodzie. Fizjoterapeuta może również pokazać Ci bezpieczne ćwiczenia rozciągające.
Na pewno bardzo istotne dla Ciebie będzie to, że ćwiczenia na ból kręgosłupa w ciąży można wykonywać samodzielnie w domu lub – nie tylko pod okiem fizjoterapeuty. Szczególnie polecany przez specjalistów jest koci grzbiet, gimnastyka z piłką, delikatne skłony oraz joga prenatalna. Są one bezpieczne dla płodu. Pamiętaj również, że ćwiczenia na ból kręgosłupa w ciąży łagodzą dolegliwości oraz pomagają im zapobiegać.
Pilates w ciąży – podpowiadamy dlaczego warto tego spróbować
Ruch i aktywność fizyczna w ciąży są zalecane przez większość lekarzy i fizjoterapeutów. Specjaliści polecają, by przyszła mama spodziewająca się maleństwa znalazła czas na niewymagające ćwiczenia, które pozytywnie wpłyną zarówno na nią samą, jak i rozwijające się w jej łonie dziecko. Formami aktywności, które najczęściej podejmowane są przez oczekujące na potomstwo mamy, to pływanie, częste spacerowanie oraz pilates, opracowany przez Josepha Pilatesa, początkowo dla osób powracających do formy po licznych kontuzjach.
Pilates w ciąży jest bezpieczną formą ruchu, która oddziałuje na dwie strefy: fizyczną oraz duchową. Pozwala ona także przygotować się kobiecie do zbliżającego się wielkimi krokami porodu. Ćwiczenia wzmacniające wpływają na poprawę postawy ciała i eliminowanie dolegliwości występujących licznie w okresie ciąży.
Największymi atutami, przemawiającymi za tym, by zacząć uprawiać pilates w ciąży, są:
- Wsparcie obciążonych mięśni oraz kręgosłupa
- Poprawa postawy ciała
- Zapobieganie lub minimalizowanie uciążliwych dolegliwości bólowych w tracie ciąży, takich jak bóle kręgosłupa
- Zapobieganie zaparciom i powstawaniu hemoroidów
- Ćwiczenia oddechowe, przygotowujące do porodu
- Wzmocnienie mięśni, w tym mięśni miednicy i przepony
- Aktywacja mięśni dna miednicy
- Poprawa sprawności i koordynacji, a także budowanie świadomości ciała
- Utrzymanie kondycji
- Praca nad sylwetką
- Zmniejszenie prawdopodobieństwa tworzenia się rozstępów
- Zapobieganie problemowi nietrzymania moczu
- Korzyści dla samopoczucia — relaks, rozluźnienie i zadowolenie z podjętej aktywności
Maść na ból pleców w ciąży? To nie jest dobry pomysł!
Większość dostępnych na rynku maści na ból pleców jest przeciwwskazanych w ciąży. Zwykle zawierają one składniki aktywne o działaniu przeciwbólowym (np. niesteroidowe leki przeciwzapalne), które mogą prowadzić do poważnych komplikacji.
Alternatywą mogą być preparaty na bazie paracetamolu, jednak obecnie na rynku farmaceutycznym nie istnieją tego typu maści. Jeśli zdecydujemy się na zażywanie paracetamolu w ciąży w tabletkach, to przed tym powinniśmy skonsultować się z lekarzem. Oprócz tego możemy też sięgnąć po maści na ból pleców na bazie naturalnych składników - jednakże w takim przypadku również należy skonsultować się z lekarzem.
Kiedy należy uzyskać pomoc w przypadku bólu kręgosłupa w ciąży?
Jeśli ból pleców jest bardzo bolesny, porozmawiaj ze swoim lekarzem prowadzącym Twoją ciążę lub położną. Być może skierują Cię do fizjoterapeuty położniczego w szpitalu, który udzieli Ci porady i zaproponuje przydatne ćwiczenia.
Należy pamiętać, że ból pleców w czasie ciąży może być oznaką przedwczesnego porodu lub infekcji dróg moczowych.
Pamiętaj, że każdy przypadek bólu pleców powinien być indywidualnie oceniony przez lekarza. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości lepiej jest nie zwlekać i zasięgnąć porady specjalisty. Bezpieczeństwo Twoje i dziecka jest przecież zawsze najważniejsze.
Jeśli podczas ciąży odczuwasz ból pleców, któremu towarzyszy krwawienie z pochwy, gorączka lub pieczenie podczas oddawania moczu, natychmiast skontaktuj się ze swoim lekarzem.
Ból kręgosłupa przed porodem – o tym koniecznie musisz pamiętać!
Ból kręgosłupa przed porodem jest spowodowany intensywnym rozciąganiem się układu kostno-chrzęstnego macicy, jej więzadeł i dolnej części kręgosłupa. Dzięki temu dziecko może przecisnąć się przez kanał rodny. Za stan ten odpowiada relaksyna – hormon wydzielany w III trymestrze ciąży.
Ból kręgosłupa pod koniec ciąży może być oznaką rozpoczynającej się akcji porodowej. Jeżeli nasila się i towarzyszą mu skurcze macicy, które stają się coraz częstsze i regularne, należy powiadomić lekarza prowadzącego i udać się do szpitala.
Ból pleców u kobiety ciężarnej to niemal norma. Jeśli jednak podejmiesz niektóre działania odpowiednio wcześnie, jest wysoka szansa na to, że zminimalizujesz go do minimum lub całowicie uda Ci się go wyeliminować. Zasada jest relatywnie prosta – im szybciej zaczniesz działać i stosować się do naszych rad, tym szybciej wszelkie dolegliwości związane z dokuczliwym bólem ustaną. Pamiętaj – czas odgrywa tu kluczową rolę.
