5 miesiąc ciąży - co się zmienia? Jeśli zadajesz sobie to pytanie, koniecznie sprawdź nasz artykuł z serii – ciąża: miesiąc po miesiącu – 4 miesiąc
Piąty miesiąc ciąży to szczególny moment, bowiem wtedy właśnie większość przyszłych mam rozpoczyna odliczanie do porodu.
Ten czas przyniesie ekscytujące wydarzenia zarówno dla Ciebie, jak i Twojego dziecka. Aby pomóc Ci pozostać na dobrej drodze, dziś skupimy się między innymi na tym co ciekawego dzieje się w piątym miesiącu ciąży, które badania dobrze będzie wykonać, jakie zmiany zajdą w Twoim ciele, oraz przyjrzymy się bliżej najczęstszym objawom, które pojawiają się właśnie w tym okresie.
Na samym początku przyjmij jednak moje szczere gratulacje! Jesteś już w połowie, a to oznacza, że niebawem przywitasz na świecie ukochane dziecko i będziesz mogła w pełni oddać się urokom macierzyństwa.
PS: Trudom niestety też, ale o tym porozmawiamy sobie w innym artykule. 🙂 Dlatego właśnie zachęcam Cię bardzo serdecznie do regularnego odwiedzania naszego bloga.
Tyle tytułem wstępu, rozsiądź się wygodnie i zapraszam do lektury!
5 miesiąc ciąży – co się zmienia – który to tydzień?
Wraz z 17. tygodniem ciąży rozpoczyna się kolejny, już piąty miesiąc. W piątym miesiącu większość ciężarnych kobiet czuje się naprawdę dobrze, z wyjątkiem sporadycznych bólów i dolegliwości. Macica rozrasta się i powoli, ale nieubłaganie i zaczyna uciskać inne narządy. 5 miesiąc to czas, kiedy jeszcze bardziej czuć ruchy dziecka, a o jego obecności wyraźnie świadczy rosnący ciążowy brzuszek.
Zmiany u dziecka w 5 miesiącu ciąży
Maleństwo mierzy już ok. 25 cm (18 cm od czubka głowy po pośladki) i osiąga wagę ok. 400 g. Główka dziecka nadal stanowi 1/3 całego ciała, zaczynają rosnąć na niej włosy. Pojawiają się brwi i białawe rzęsy. Powieki nadal są zamknięte, ale dziecko porusza już gałkami ocznymi. Zrośnięte do tej pory nozdrza otwierają się, dzięki czemu zaczynają działać receptory węchowe.
Skóra staje się coraz mniej przeźroczysta, pokrywa ją biało-żółtawa maź tzw. maź płodowa, która została wyprodukowana przez skórę w 17 tygodniu ciąży i chroni naskórek dziecka przed nadmiernym nasiąkaniem wodami płodowymi. Substancja ta będzie pokrywała skórę maluszka aż do momentu porodu.
Nerki zaczynają produkować mocz, który jest wydalany do wód płodowych. Kształtuje się też odbyt i pęcherz moczowy.
Objawy ciąży w 5 miesiącu
Mam ogromną (!) nadzieję, że nadal cieszysz się zastrzykiem energii, z którego słynie drugi trymestr. Możliwe jest jednak również, że w piątym miesiącu ciąży odczuwasz pewne irytujące objawy. Mogą one obejmować:
Opuchnięte nogi
Ciężkie i opuchnięte nogi to najczęściej objaw fizjologicznego zatrzymywania wody w organizmie przyszłej mamy. To zupełnie normalne, że przed porodem w tkankach gromadzą się zapasy wody. Jest to skutek zmian hormonalnych, krążeniowych i metabolicznych, które zachodzą w organizmie w czasie ciąży.
Są to zmiany adaptacyjne, warunkujące prawidłowy przebieg ciąży. Po porodzie, w trakcie 6 tygodni trwania połogu – kiedy normalizuje się stężenie hormonów i metabolizm, obrzęki powinny ustąpić. Jeśli Twoje nogi puchną i Cię to niepokoi – zgłoś to lekarzowi prowadzącemu. Mogą być to objawy gestozy.
Zawroty głowy
Przyczyną zawrotów głowy w 2 trymestrze ciąży może być zbyt niski poziom cukru we krwi. Z tego powodu warto zawsze mieć przy sobie małą przekąskę, np. warzywo, owoc czy bakalie, które mogą pomóc podnieść poziom glukozy we krwi.
Zawroty głowy w ciąży mogą być też wywołane zbyt małą zawartością żelaza w organizmie. Niedobór tego składnika może prowadzić również do wystąpienia tej dolegliwości.
Dodatkowo wraz z rozwojem płodu, zwiększa się nacisk macicy na naczynia krwionośne. Taka sytuacja wymaga większego przepływu krwi. Wiąże się to z mniejszym ukrwieniem mózgu, a ostatecznie z gorszym samopoczuciem, zawrotami głowy, uderzeniami gorąca a nawet omdleniami.
Skurcze Braxtona Hicksa
Skurcze Braxtona Hicksa to sposób, w jaki macica przygotowuje się do dużego wysiłku podczas porodu. Bywają też określane mianem stawiania się macicy. Dzięki czynności skurczowej mięśnie tego narządu napinają się i ulegają wzmocnieniu. Skurcze Braxtona Hicksa swą nazwę zawdzięczają brytyjskiemu lekarzowi Johnowi Braxtonowi Hicksowi, który opisał je jako pierwszy w 1872 roku.
Najpewniej poczujesz je wyraźnie po 20. tygodniu ciąży. Tak naprawdę jednak uważa się, że zaczynają się już około 6. tygodnia – tylko nie są jeszcze wtedy zupełnie wyczuwalne.
Problem ze snem
Bezsenność w ciąży może zdarzyć się na każdym etapie, jednak najczęściej skarżą się na nią kobiety w 2 i 3 trymestrze. W większości przypadków przyczyną zaburzeń snu są zmiany hormonalne, ale za wybudzanie w nocy odpowiadają także: potrzeba częstego oddawania moczu, ból pleców lub trudności z oddychaniem.
Należy pamiętać, że objawy bezsenności w ciąży występują także w ciągu dnia. W pierwszej kolejności zaburzenia snu wpływają na układ nerwowy. Z tego powodu pojawiają się trudności w koncentracji, zaburzenia pamięci, spadek motywacji, obniżenie nastroju, rozdrażnienie i uczucie nadmiernej senności. Ponadto przyszła mama często czuje się też zmęczona i brak jej energii.
Ból dolnej części pleców
Ból pleców w ciąży to zupełnie normalne zjawisko. W piątym miesiącu Twoja postawa może zacząć się zmieniać w miarę dostosowywania się do rosnącego brzucha. W miarę powiększania się brzuszka zmienia się środek ciężkości. Może to powodować pewne obciążenie dolnej części pleców, ponieważ mięśnie muszą pracować wyjątkowo ciężko, aby utrzymać dodatkowy ciężar i zmieniający się kształt ciała.
Najczęściej ból kręgosłupa w ciąży pojawia się około 18 i 19 tygodnia, gdy dziecko zaczyna intensywnie rosnąć. W kolejnych tygodniach obciążenie kręgosłupa jest coraz większe. Jak sobie z tym radzić? Co na ból pleców w ciąży można zastosować? O wszystkim tym dowiesz się z innego naszego artykułu, w którym problem bólu kręgosłupa w ciąży rozłożyliśmy na części pierwsze. Dlatego właśnie jeśli jesteś zainteresowana jak możesz uporać się z tym problemem, zapraszamy serdecznie do tutaj.
Zatkany nos w ciąży
Przyczyny zatkanego nosa w ciąży mogą być różnorodne. Od alergii poprzez czynniki drażniące, takie jak dym tytoniowy, na infekcjach skończywszy. Częstą przyczyną przewlekłego zatkania nosa podczas ciąży jest tzw. ciążowy nieżyt nosa, określany jako katar hormonalny. Jest to stan, który nie wynika z procesu zapalnego, ale stanowi odpowiedź na znaczące zmiany hormonalne, zwłaszcza wzrost poziomu estrogenów i progesteronu, co prowadzi do obrzęku błony śluzowej nosa.
W niektórych przypadkach zatkany nos bez obecności wydzieliny może wynikać z problemów strukturalnych, takich jak skrzywienie przegrody nosowej, obecność polipów nosowych, zapalenie zatok, a nawet długotrwałe przebywanie w suchym i zimnym pomieszczeniu.
Jeżeli jednak kobieta odczuwa zatkany nos w ciąży bez innych objawów, takich jak wydzielina, najprawdopodobniej obrzęk błony śluzowej jest naturalnym stanem związanym z nadmierną opisaną wyżej produkcją hormonów w czasie ciąży.
Chrapanie w ciąży
W miarę powiększania się brzucha w piątym miesiącu ciąży możesz częściej chrapać. Dzieje się tak na skutek dodatkowego ciężaru wywierającego nacisk na przeponę i drogi oddechowe, co utrudnia oddychanie.
Aby ograniczyć chrapanie, pamiętaj o długim odpoczynku, pij duże ilości wody i leż na boku zamiast na plecach. Jeśli Twój partner ma problemy ze snem, spróbuj użyć urządzenia generującego biały szum, aby zamaskować chrapanie. Na Tidalu znajdziesz całkiem spoko składanki z różnymi rodzajami szumów, przy których śpi się bosko! Sprawdzałam 😊
Ukojenie w nocy z pewnością przyniesie Ci nasza poduszka ciążowa litera „C”, którą wypełniliśmy po brzegi wysokooczyszczoną łuską gryki.
5 miesiąc – czas, kiedy rodzą się zmysły
Po pięciu miesiącach spędzonych w brzuchu mamy płód wygląda niemal jak dziecko, sprawnie się porusza, nieźle słyszy, czuje smaki i zapachy, a bicie jego serca słychać już nawet bez słuchawki lekarskiej. Co więcej, Twój maluch może stać się w tym miesiącu nieco bardziej aktywny, a kopnięcia i przewroty w końcu staną się zauważalne. Twoje dziecko zacznie spać i budzić się w regularnych odstępach czasu. To jednak dopiero początek "nowości". Musisz koniecznie wiedzieć, że rosnący radośnie w brzuszku maluch może zostać obudzony przez hałasy z zewnątrz. Nie zdziw się więc, jeśli poczujesz jego reakcję po głośnym dźwięku.
Powoli zaczyna tworzyć się tkanka tłuszczowa dziecka, które do tej pory było bardzo szczupłe. Minie jednak jeszcze sporo czasu, nim maluszek nabierze krągłości, a jego skóra stanie się nieprzezroczysta. Dziecko w piątym miesiącu ciąży dalej ćwiczy ssanie i połykanie płynu owodniowego, a bicie jego serca nie jest już spontaniczne – od teraz reguluje je mózg.
Słyszę, dotykam, czuję smak i węch
W 18. tygodniu życia płodowego maluszek wchodzi w stadium rozwoju zmysłów: słuchu, dotyku, smaku i powonienia (wzrok rozwinie się najpóźniej, bo oczy jeszcze przez kilka tygodni pozostaną zamknięte). W odpowiednich partiach mózgu wykształcają się komórki nerwowe odpowiadające za pracę poszczególnych zmysłów, doskonalą się także ich narządy.
Choć płód może odbierać dźwięki przez skórę już w 12. tygodniu od poczęcia, to dopiero teraz formuje się aparat słuchowy, który umożliwia normalne słyszenie. Rozwój małżowin usznych i twardnienie kostek w uchu środkowym sprawia, że dziecko słyszy coraz wyraźniej – wraz z upływem 20. tygodnia życia płodowego rozpoznaje głos mamy i potrafi odróżnić dźwięki spoza macicy od tych dobiegających z jej ciała.
Z kolei gdy malec ma 19 tygodni, na jego języku tworzą się kubki smakowe. W tym samym czasie otwierają się zrośnięte dotąd nozdrza i zaczynają działać receptory węchu. Dziecko zaczyna odczuwać smaki i zapachy – na początku bodźców tych dostarczają zjadane przez mamę potrawy.
Z badań wynika, że malec wyraźnie preferuje to, co słodkie – gdy do płynu owodniowego wprowadzi się gorzką ciecz, połyka go znacznie rzadziej (a nawet podobno się krzywi!), a gdy doda się ciecz słodką, częstość połykania się zwiększa. Stopień rozwoju mózgu i włókien nerwowych umożliwia już naukę przez dotyk. Dziecko zaczyna poznawać swoją twarz, dotykając ją dłońmi, liże swoją dłoń i ssie kciuk, z zainteresowaniem dotyka ścian macicy, pępowiny i łożyska. Niezły czad, co nie? 😀
Rozmowa z brzuszkiem
No dobrze, skoro już wiesz, że Twoje dziecko świetnie już słyszy, to dlaczego nie zacząć z nim rozmawiać?! Po piątym miesiącu ciąży, kiedy dziecko zaczyna rozpoznawać dźwięki z zewnątrz, mówienie do brzuszka nie będzie niczym dziwnym. Maleństwo zapozna się z Twoim głosem i będzie żywo reagować na historie z dnia codziennego. Możesz zacząć czytać mu bajki lub po prostu opowiadać o świecie, który niedługo pozna osobiście. Takie rozmowy to idealny sposób na budowanie więzi z dzieckiem i zapoznanie go z otoczeniem oraz członkami rodziny.
5 miesiąc ciąży - co się zmienia - badania połówkowe
Półmetek ciąży to oczywiście czas na kolejne badania. Na USG połówkowe powinnaś stawić się między 18, a 22 tygodniem ciąży. To badanie wykonuje się przez powłoki brzuszne. Najczęściej właśnie podczas tego badania mamy dowiadują się, jakiej płci jest dziecko. Czasami lekarzowi nie udaje się zobaczyć dokładnie, jakie narządy płciowe wykształciły się u dziecka. Zależy to od pozycji, w jakiej znajduje się płód.
22 tygodniu ciąży lekarz może zlecić także inne badania:
- badanie ogólne moczu
- badanie stężenia glukozy wykrywające cukrzycę u ciężarnych (należy je wykonać do 28 tygodnia ciąży),
- badanie w kierunku toksoplazmozy (u kobiet z ujemnym wynikiem w pierwszym trymestrze).
Porady doświadczonej mamy dla przyszłej mamy
Zwróć uwagę na aktywność swojego dziecka. Od momentu, gdy po raz pierwszy poczułaś pierwsze kopnięcia, powinnaś liczyć ruchy malucha. Jeśli cokolwiek budzi Twój niepokój, koniecznie skontaktuj się z lekarzem. Długie przerwy w aktywności dziecka (ponad trzy godziny) również powinnaś zgłaszać lekarzowi. Brak ruchów nie musi oznaczać niczego poważnego, ale lepiej sprawdzić każdą taką sytuację.
Kontynuuj suplementację. Przyjmuj preparaty zawierające: jod, kwas tłuszczowy DHA i witaminę D3. Szczególnie ważny jest teraz wielonienasycony kwas tłuszczowy DHA, bo potrzebuje go mózg dziecka, który intensywnie się rozwija po 20. tygodniu ciąży. DHA jest też niezbędne do rozwoju siatkówki oka malca, a także zapobiega przedwczesnym porodom i niskiej masie urodzeniowej. PTGiP (Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników) zaleca suplementację DHA „przynajmniej od 20. tygodnia” w dawce 500–600 mg dziennie.
Jesteś pełna energii, rzadziej odczuwasz zmiany nastroju i mdłości. Jeśli do tej pory nie przyjmowałaś preparatów z kwasem DHA, zacznij to robić teraz. Wpływa on korzystnie na rozwój neurologiczny malucha, dlatego należy go łykać przynajmniej od 20. tygodnia ciąży.
Bezpiecznie ćwicz. Podczas ciąży aktywność fizyczna jest bardzo ważna, bo zapobiega obrzękom, zaparciom i nadmiernemu tyciu, zwiększa odporność organizmu, poprawia samopoczucie, dotlenia dziecko, a także usprawnia mięśnie, przygotowując ciało do porodu.
Początek 5. miesiąca to dobry czas na rozpoczęcie ćwiczeń – nie męczą już mdłości i brzuszek nie jest jeszcze duży. Jeśli teraz przyzwyczaisz się do regularnej aktywności fizycznej, łatwiej ci będzie ją kontynuować, gdy brzuszek urośnie. A zatem gimnastykuj się, pływaj, ćwicz jogę albo znajdź inny sposób na aktywność. Ale wcześniej zapytaj o zgodę swojego lekarza.
Stosuj preparaty przeciw rozstępom. Rosnący brzuszek i piersi to wyzwanie dla skóry. Jej rozciąganie grozi rozstępami, dlatego zacznij im zapobiegać. Stosuj preparaty (olejki, kremy, balsamy), które poprawiają jej elastyczność, nadają jędrność i stymulują produkcję kolagenu.
5 miesiąc ciąży - co się zmienia - czas myśleć o wyprawce
Kup pierwsze śpioszki. Jeśli znasz już płeć dziecka, to pora na kupno pierwszych ubranek – wybierając pierwsze śpioszki dla maleństwa, poczujesz się prawdziwą mamą! Od tego momentu możesz powoli zacząć gromadzić rzeczy dla nowego członka rodziny. Jeśli będziesz robić po kilka zakupów w każdym miesiącu, mniej odczujesz te wydatki w swoim budżecie, niż gdybyś kupowała wszystko naraz. Jeśli natomiast kompletnie nie masz pomysłu na tego typu pierwsze zakupy, chętnie Ci w tym pomożemy, a jeśli będzie trzeba – również doradzimy! W naszym sklepie znajdziesz produkty dla kobiet w ciąży, mam, noworodków i niemowlaków, które ułatwią opiekę nad dzieckiem i pomogą Ci przejść ten piękny czas spokojnie i bezpiecznie.
Jesteś na półmetku pięknej i wymagającej jednocześnie przygody. Teraz możesz i powinnaś korzystać z możliwości, które pojawiają się na tym etapie ciąży! Więcej energii i mniej ograniczeń fizycznych - to zachęca do spędzania czasu z ukochaną osobą, dlatego warto ten czas wykorzystać.
Już w piątym miesiącu ciąży możecie zapoczątkować wspólne rytuały, które zostaną z Wami także po narodzinach dziecka. Dobrym pomysłem jest czytanie maluszkowi bajek, śpiewanie, wspólne słuchanie łagodnej muzyki. Zachęć przyszłego tatę do masowania brzuszka i rozmawiania z dzieckiem – wszystkie te działania pozwolą mu zbudować więź z maluchem jeszcze przed porodem.
Niewielki brzuch w 20. tygodniu ciąży nie przeszkadza jeszcze w codziennej aktywności, dlatego wykorzystaj ten czas na kompletowanie wyprawki dla siebie do szpitala i dziecka.
Napisałam osobny artykuł o tym, co powinnaś zabrać do szpitala dla siebie i maluszka na poród dlatego wskakuj do artykułu: Wyprawka do szpitala
